Relacja przedsiębiorcy z urzędem skarbowym zazwyczaj nie kojarzy się z dialogiem ani możliwością porozumienia. Kontrola, wezwania, decyzje i sankcje to dla wielu codzienność kontaktów z fiskusem. Ale czy w sporze z urzędem skarbowym można rozmawiać jak partnerzy i dojść do ugody? Czy w ogóle istnieje przestrzeń na mediacje? Okazuje się, że tak – choć nie zawsze jest to łatwa droga. Kluczową rolę w takich sytuacjach może odegrać adwokat, który potrafi przekuć sztywne procedury w realne rozwiązania.
Spór z urzędem skarbowym – alternatywy dla klasycznej konfrontacji
Typowy scenariusz to kontrola podatkowa, wykrycie nieprawidłowości i decyzja obciążająca podatnika. Od tej decyzji można się odwołać, a ostatecznie skierować sprawę do sądu administracyjnego. Taka droga jest jednak czasochłonna, kosztowna i stresująca – dla obu stron.
W odpowiedzi na potrzebę bardziej efektywnego rozwiązywania sporów, polskie prawo przewiduje możliwość ugodowego zakończenia sprawy w ramach tzw. postępowania podatkowego, a w niektórych przypadkach – także postępowań karno-skarbowych. Choć pojęcie „mediacji” nie występuje wprost w przepisach Ordynacji podatkowej, to praktyka pokazuje, że możliwe są negocjacje z urzędem, których efektem jest kompromis satysfakcjonujący obie strony.
Rola adwokata – czy można „dogadać się” samemu?
W teorii podatnik może samodzielnie prowadzić rozmowy z urzędem, wyjaśniać swoje stanowisko i proponować rozwiązania. W praktyce jednak bez pomocy prawnika może szybko znaleźć się w sytuacji niekorzystnej, nieświadomie potwierdzić zarzuty lub zgodzić się na warunki, które są dla niego nieopłacalne.
Adwokat to osoba, która:
- rozumie język i logikę urzędniczą,
- zna procedury i wie, jakie argumenty mają znaczenie,
- potrafi ocenić, kiedy urząd „twardo gra”, a kiedy możliwe jest porozumienie,
- dba o interes klienta nie tylko prawnie, ale i strategicznie,
- może w imieniu podatnika prowadzić negocjacje i składać wnioski formalne.
Dzięki obecności adwokata szansa na uzyskanie korzystnych warunków ugody lub porozumienia rośnie – bo urząd wie, że ma do czynienia z profesjonalnym pełnomocnikiem, a nie laikiem.
Kiedy możliwe są mediacje z urzędem skarbowym?
Choć nie ma jednej procedury nazwanej formalnie „mediacją podatkową”, to istnieje kilka sytuacji, w których realne jest dojście do porozumienia:
1. Postępowanie podatkowe
Na etapie wyjaśniania sprawy podatnik może aktywnie współpracować z urzędem, przedstawiać dokumenty, składać wyjaśnienia i proponować sposób rozliczenia zaległości. Czasem wystarczy dopłata zaległego podatku i urząd odstępuje od wymierzenia sankcji.
2. Postępowanie egzekucyjne
Jeśli podatnik nie zgadza się z wysokością zaległości, może negocjować sposób jej spłaty – rozłożenie na raty, odroczenie terminu płatności, a w uzasadnionych przypadkach nawet umorzenie części zaległości. Tu również warto, by w rozmowy zaangażowany był adwokat.
3. Postępowanie karno-skarbowe
W sytuacjach, gdzie doszło do naruszenia prawa, możliwe jest dobrowolne poddanie się odpowiedzialności. To forma ugody, w której adwokat negocjuje z organami skarbowymi karę, jaka zostanie zaproponowana sądowi, często dużo niższą niż maksymalna przewidziana w przepisach.
4. Przed wniesieniem skargi do sądu administracyjnego
Czasem – przed wejściem na ścieżkę sądową – możliwe jest „dogadanie się” z organem, np. przez złożenie korekty deklaracji, wycofanie wniosku lub modyfikację decyzji. To ostatni moment, w którym można uniknąć długoletniego procesu.
Czy urzędnicy chcą rozmawiać?
Wbrew stereotypom, urzędnicy coraz częściej są otwarci na dialog, zwłaszcza jeśli mają do czynienia z osobą reprezentowaną przez profesjonalnego pełnomocnika. Dla administracji skarbowej szybkie i skuteczne zakończenie sprawy to również korzyść – mniej formalności, krótsze postępowania, lepsze wyniki windykacyjne.
Oczywiście, wszystko zależy od charakteru sprawy, osoby urzędnika i wcześniejszej postawy podatnika. Jeśli ktoś przez lata ignorował wezwania lub składał nierzetelne deklaracje, szanse na ugodę będą mniejsze. Ale jeśli pokaże się dobrą wolę i profesjonalne podejście – można wiele zyskać.
Choć polski system podatkowy nie przewiduje klasycznych mediacji, to negocjacje z urzędem skarbowym są możliwe i coraz częściej praktykowane. Warunkiem sukcesu jest jednak odpowiednie przygotowanie, znajomość procedur i świadomość ryzyka. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z pomocy adwokata specjalizującego się w sprawach podatkowych i karno-skarbowych.
Czy da się dogadać z urzędem skarbowym? Tak – pod warunkiem, że robi się to mądrze i z odpowiednim wsparciem. A to właśnie oferuje dobry adwokat.
—
Artykuł sponsorowany